De Maan in augustus

Gebruik eventueel deze tool om te kunnen zien welke interressante zaken er elke dag op de Maan zichtbaar zijn met het blote oog, verrekijker of kleine telescoop. 

Een maandkalender met de maanfasen, tijdstippen van opkomst- en ondergang kun je hier vinden.

Planeten in augustus

• Mercurius: In de tweede helft van de maand is Mercurius samen met Venus te zien in de ochtendschemering.
• Venus: Venus schittert in de ochtendschemering, dicht in de buurt van Mercurius en Jupiter.
• Mars: Mars is in augustus alleen nog laag aan de westelijke horizon zichtbaar, en dat enkel met een verrekijker.
• Jupiter: Jupiter bevindt zich in dezelfde hemelregio als Venus en Mercurius.
• Saturnus: Vanaf ongeveer 23:30 is Saturnus weer goed zichtbaar. Neptunus bevindt zich in zijn nabijheid.
• Uranus: Uranus verschijnt na middernacht aan de hemel, in de buurt van de Plejaden. Een verrekijker of kleine telescoop wordt aangeraden.
• Neptunus: Neptunus staat dicht bij Saturnus en is enkel zichtbaar met een verrekijker of kleine telescoop.

Meteorenzwermen in augustus:

Elke augustus vindt een bijzonder hemelverschijnsel plaats: de meteorenzwerm Perseïden. Dit is niet alleen de bekendste, maar ook één van de actiefste meteorenzwermen van het jaar.

De Perseïden zijn actief van halverwege juli tot eind augustus, met een piek rond 12 of 13 augustus. Tijdens dit hoogtepunt kun je op een donkere locatie maar liefst tot 100 meteoren per uur waarnemen. Deze meteoren zijn snel, helder en laten vaak een nagloeiend spoor achter, wat zorgt voor een onvergetelijk spektakel.

De oorsprong van de Perseïden ligt bij de komeet Swift-Tuttle. In augustus beweegt de aarde door een wolk van stof en puin die deze komeet heeft achtergelaten. Wanneer deze deeltjes de atmosfeer binnendringen, verbranden ze en verschijnen ze als de 'vallende sterren' die we zien. Hoewel de Volle Maan dit jaar samenvalt met het hoogtepunt van de Perseïden, blijven de helderste meteoren doorgaans goed zichtbaar.

Naast de Perseïden zijn er in augustus nog andere meteorenzwermen te zien, zoals de Zuidelijke Delta Aquariden en de Alpha Capricorniden. Deze bereiken hun piek al eind juli en nemen in augustus in kracht af. Hoewel minder actief, staan de Alpha Capricorniden wel bekend om hun indrukwekkende, heldere vuurballen.

Verder kun je in augustus ook sporadische meteoren waarnemen. Dit zijn meteoren die niet tot een specifieke zwerm behoren, maar alsnog een mooie aanvulling vormen op de meteorenzwermen van deze maand.

Tips voor het waarnemen van meteoren:

• Zoek een locatie met zo min mogelijk lichtvervuiling, ver weg van straatlantaarns en andere lichtbronnen.
• Kies een plek met een onbelemmerd uitzicht, zodat je zoveel mogelijk van de hemel kunt overzien.
• Gun je ogen de tijd om aan het donker te wennen (minimaal 20-30 minuten) en vermijd het gebruik van je telefoon of andere felle schermen.
• Kleed je warm aan, want zelfs in de zomer kan het ’s nachts flink afkoelen wanneer je langere tijd buiten bent.
• Je hebt geen telescoop of andere apparatuur nodig – simpelweg naar boven kijken is genoeg!
• Een ligstoel of deken maakt het comfortabeler en voorkomt een stijve nek.
• De beste kijktijd is doorgaans na middernacht tot in de vroege ochtend, wanneer de radiant van de zwerm hoger aan de hemel staat.
• Houd rekening met de maanstand. Een Volle Maan kan het lastiger maken om zwakkere meteoren te zien, zoals dit jaar tijdens het maximum van de Perseïden.

Met een beetje voorbereiding kun je optimaal genieten van dit spectaculaire natuurfenomeen. Zorg dat je het niet mist!

Dagoverzicht:

• Vrijdag, 1 augustus: De Maan bereikt het Eerste Kwartier en is 's avonds goed zichtbaar.

• Zondag, 3 augustus: Vanavond staat de bijna driekwart verlichte Maan laag in het zuidwesten, dichtbij Antares, de oranjerode ster uit het sterrenbeeld Schorpioen (Scorpius).

• Dinsdag, 5 augustus: Jupiter wordt weer zichtbaar in de ochtendhemel. Ook Venus en Uranus zijn in de buurt te zien, waarbij Venus het helderste object is van dit hemelse trio.

• Woensdag, 6 augustus: Rond 23:30 kun je met een verrekijker of kleine telescoop naar Saturnus kijken. Net ten noorden ervan, op 1,2 graden afstand, bevindt zich de planeet Uranus.

• Zaterdag, 9 augustus: Het is Volle Maan. De Maan staat in het sterrenbeeld Steenbok, met Saturnus links en de ster Altair rechtsboven. Altair is de helderste ster van het zomersterrenbeeld Arend (Aquila).

• Maandag, 11 augustus: Laat in de avond komt de Maan op. In het oosten wordt zij gevolgd door Saturnus, op een afstand van 8 graden. Uranus is eveneens in de buurt. Morgen zal de Maan beide planeten hebben 'ingehaald' en aan de andere kant van hen staan.

• Dinsdag, 12 augustus: Jupiter en Venus staan vandaag in conjunctie en naderen elkaar overdag tot op slechts 0,9 graden afstand. Probeer ze overdag met een telescoop te vinden of bekijk ze samen rond 5:00 in de ochtendschemering. Daarnaast bereikt de Perseïden-meteorenzwerm vandaag zijn maximum, maar door het felle maanlicht zullen veel zwakke meteoren niet zichtbaar zijn.

• Zaterdag, 16 augustus: De Maan staat opnieuw in het Eerste Kwartier. Vroeg in de ochtend bevindt ze zich dichtbij de Plejaden. Rond 5:00 zijn ook Jupiter en Venus zichtbaar, iets verder oostwaarts.

• Dinsdag, 19 augustus: Mercurius bereikt zijn grootste westelijke elongatie ten opzichte van de Zon (bijna 19 graden). Deze week is Mercurius te zien in de oostelijke ochtendhemel, net bij het begin van de schemering.

• Woensdag, 20 augustus: Rond 5:30 kun je een prachtig schouwspel zien aan de noordoostelijke ochtendhemel: een smalle maansikkel samen met Venus en Jupiter. Met een verrekijker is mogelijk ook Mercurius te zien, laag boven de horizon.

• Zaterdag, 23 augustus: Nieuwe Maan. De Maan en de Zon staan dicht bij elkaar, waardoor de Maan onzichtbaar is. Dit is de perfecte periode voor deep-sky waarnemingen.

• Zondag, 31 augustus: De Maan bevindt zich opnieuw in het Eerste Kwartier.